Schaarse vergunningen voor horecaondernemers

Schaarse rechten zijn een actueel onderwerp. Ook horecaondernemers krijgen regelmatig te maken met schaarse rechten, bijvoorbeeld met betrekking tot de terrasvergunning.

Wat zijn schaarse vergunningen?

Er is sprake van schaarste als er meer aanvragen zijn dan beschikbare vergunningen. Er zijn verschillende soorten schaarste. Zo is er sprake van technische schaarste als er sprake is van technische beperkingen, zoals bij radiofrequenties waar niet onbeperkt vergunningen voor kunnen worden afgegeven. Er is sprake van beleidsmatige schaarste als de overheid een limiet oplegt in het aanbod, bijvoorbeeld omwille van dwingende redenen van algemeen belang. Ook kan er sprake zijn van fysieke schaarste door de beperkte hoeveelheid beschikbare ruimte, zoals het aantal strandpaviljoens langs een kustlijn of terrasvergunningen op een plein.

Steeds meer gemeenten gaan over tot het opstellen van beleid met betrekking tot schaarse terrasvergunningen. Hierdoor kunnen horecaondernemers die een terrasvergunning hebben voor onbepaalde tijd, te maken krijgen met het omzetten van de vergunning naar bepaalde tijd. Of kunnen terrasvergunningen die in het verleden steeds automatisch werden verlengd, plotseling ter discussie komen te staan.

Gemeenten zijn echter bij het opstellen van beleid met betrekking tot schaarse terrasvergunningen gebonden aan het gelijkheidsbeginsel en het transparantiebeginsel. Dit betekent dat alle geïnteresseerden een gelijke kans moeten hebben om een vergunning te verkrijgen. De verdelingsprocedure moet transparant zijn in de criteria waarop aanvragen beoordeeld worden en ze moeten duidelijk worden gecommuniceerd.

Wat kan een horecaondernemer doen als deze te maken krijgt met gewijzigd beleid?

Als een terrasvergunning voor onbepaalde tijd wordt omgezet naar bepaalde tijd, of als een vergunning die altijd automatisch werd verlengd plotseling ter discussie komt te staan, kan dit grote gevolgen hebben voor een horecaondernemer. Mogelijk wordt het terras kleiner en zal er omzetschade worden geleden. Ook het terugverdienen van gedane investeringen komt mogelijk onder druk te staan en kunnen er gevolgen zijn voor het aantal personeelsleden.

Het nieuwe beleid van de gemeente zal moeten voldoen aan geschreven en ongeschreven recht. Bij de verdeling van schaarse vergunningen, zoals een (plein)terrasvergunning, moet de gemeente aan (potentiële) gegadigden ruimte bieden om naar de beschikbare vergunningen mee te dingen. Om die gelijke kansen te realiseren moet de gemeente een passende mate van openbaarheid verzekeren met betrekking tot de beschikbaarheid van schaarse vergunningen, de verdelingsprocedure, het aanvraagtijdvak en de toe te passen criteria. Ook zal in ieder geval vast moeten staan dat er daadwerkelijk sprake is van schaarste en dat er dus meer gegadigden zijn dan beschikbare vergunningen. Als dit niet het geval is, is het leerstuk van schaarse rechten überhaupt niet aan de orde.

Verder is het mogelijk dat de gemeente een redelijke overgangstermijn in acht moet nemen, zodat de horecaondernemer zich voor kan bereiden op de veranderde situatie en gedane investeringen terugverdiend kunnen worden.

Heeft u te maken met gewijzigd beleid van de gemeente? Wordt uw terrasvergunning mogelijk aangemerkt als schaars? Neem dan contact op met een van onze juridisch specialisten van de afdeling bestuursrecht om te informeren naar de mogelijkheden.